Każdy chce mieć piękny ogród. Podziwiamy wspaniałe, żyjące ogrody u znajomych, sąsiadów i w przypadkowo napotkanych posesjach. Nie zawsze jednak zdajemy sobie sprawę, że nad uzyskaniem tego podziwianego efektu pracował projektant, który dany ogród skomponował. Trudno jest amatorowi samodzielnie przewidzieć efekt, który uzyskamy w ogrodzie po kilku sezonach od jego założenia. Rośliny żyją i rosną nie zawsze tak jak by chciał ich właściciel.
PIERWSZY KROK
Najpierw zastanówmy się, co chcemy mieć w ogrodzie. Może to być oczko wodne, ogród skalny, czy plac zabaw dla dzieci. Jakie rośliny lubimy najbardziej. A może nie wiemy, co byśmy chcieli mieć w naszym prywatnym raju. W tym pomoże nam projektant. Przyjedzie do ogrodu i razem z przyszłym użytkownikiem omówi wszystkie problemy. Postara się spełnić oczekiwania, określi, co uda się w naszym ogrodzie. Gdy mamy dużego psiaka lubiącego znaczyć teren, lub kopać dołki w ogrodzie, musimy unikać drobnych roślin iglastych, lub zdecydować się na obszerny kojec, czy też wydzielić tylko część ogrodu dla naszego pupilka. Jeśli dach naszego domu jest spadzisty, nie udadzą się krzewy posadzone w miejscu, w którym leży zimą śnieg spadający z dachu. Są to drobiazgi, na które zwróci uwagę dobry projektant, natomiast bardzo rzadko dostrzega je amator. Gdy już mamy wybranego projektanta ogrodu i nakreśloną koncepcję, pozostaje się tylko uzbroić w cierpliwość i poczekać, co powstanie na razie na ekranie komputera lub papierze.
OGLĄDAMY OGRÓD WIRTUALNY
Już wykrystalizowany pomysł na ogród przyjeżdżamy oglądać na ekranie komputera. Najczęściej możemy sobie pozwolić na wirtualny spacer po naszym zielonym raju. Podziwiamy rośliny całe obsypane kwiatami, zielonymi i barwnymi liśćmi.
Mamy także typowy plan z posadowieniem poszczególnych roślin, kształtem rabat, altanek i innych zabudowań w ogrodzie.
Na tym etapie projektowania są możliwe wszelkie zmiany, łączne ze zmianą koncepcji zagospodarowania ogrodu. Oglądając wirtualny ogród, możemy się spokojnie zastanowić, czy usytuowanie altanki lub oczka wodnego, będzie odpowiadać naszym potrzebom. Możemy stosunkowo łatwo przesunąć elementy ogrodu i sprawdzić, czy inny układ nie jest korzystniejszy dla naszych potrzeb i przyzwyczajeń. Warto jednak zawsze posłuchać argumentów projektanta. Potrafi on uzasadnić, dlaczego dana roślina rośnie właśnie w tym miejscu, a nie na przykład bliżej domu. Położenie oczka wodnego jest też często uwarunkowane przebiegiem instalacji zaopatrujących nasz dom w gaz, prąd czy wodę. Po zaakceptowaniu przez nas projektu wstępnego przechodzimy do następnego etapu realizacji.
SAMODZIELNA REALIZACJA OGRODU
Gdy decydujemy się na obsadzanie ogrodu samemu, lub przy pomocy zaprzyjaźnionego ogrodnika, projektant rozrysuje szczegółowo projekt na papierze. Znajdziecie tam każdą rabatę w powiększonej skali, każde drzew i krzewów, zaznaczone miejsce gdzie posadzicie grupę bylin. Jeśli chcecie zrobić automatyczne podlewanie – otrzymacie też projekt nawadniania z zestawieniem potrzebnych do jego wykonania materiałów. Do projektu jest dołączona instrukcja, jak wykonać poszczególne konstrukcje w ogrodzie – np. oczko wodne czy ogród skalny. Otrzymujemy też krótki instruktaż, jak pielęgnować nasze rośliny, aby pięknie rosły i sprawiały dużo satysfakcji. Otrzymujemy też płytę DVD z nagranym filmem ze spaceru po naszym ogrodzie. Druga płyta zawiera galerię zdjęć roślin mających w nim rosnąć, projekt ogrodu w wersji elektronicznej i legendę roślin widocznych na planie.
ZAŁOŻENIE OGRODU POZOSTAWIAMY W RĘKACH PROJEKTANTA
W sytuacji, gdy inwestor chce, aby to projektant zajął się założeniem naszego ogrodu, prowadzi on nadzór nad jego posadzeniem. Właściciel ogrodu określa wymagania, co do wielkości roślin, które posadzimy w ogrodzie. Jest to związane z ceną, jaką jest skłonny zapłacić za pojedynczą roślinę. Musimy sobie zdawać sprawę, że za tą samą odmianę możemy zapłacić np. 10zł, gdy roślinka jest malutka i nawet 200zł – gdy jest już duża, kilkuletnia. Jedna jak i druga nadaje się do posadzenia, ale sadząc większe rośliny osiągamy szybciej zamierzony efekt w ogrodzie. Najczęściej najlepszym rozwiązaniem jest sadzenie średnich roślin – małe wymagają od właściciela ogrodu stałej pielęgnacji; duże są często zbyt drogie, abyśmy mogli cały ogród takimi starszymi egzemplarzami obsadzić. Po uzgodnieniu kosztów, jakie możemy ponieść, projektant przystąpi do realizacji ogrodu. Takie rozwiązanie ma szereg zalet: mamy fachowo wykonany ogród, co pozwoli ograniczyć w przyszłości prace związane z poprawianiem błędów wynikających a braku doświadczenia u amatora. Na bieżąco w trakcie realizacji projektant może wprowadzić zmiany konieczne np. ze względu na przeszkody napotkane w trakcie prac ziemnych, typu stara betonowa droga pod rabatą, o której nikt nie pamiętał, czy niespodzianka pobudowlana w postaci zasypanego gruzu, czy wylanego betonu z betoniarki. Szczególnie, jeśli chodzi o konstrukcje ogrodowe typu ogród skalny, czy oczko wodne, systemy nawadniające, polecam skorzystanie z usług fachowców. Źle wykonany skalniak spływa ziemią przy każdym ulewnym deszczu. Gdy wykonawca popełni błędy w wykonaniu oczka wodnego, może się nie udać uzyskanie równowagi biologicznej w wodzie. Efektem tego jest zagniwanie roślin i niemiły zapach wydobywający się z wody. Jeśli słyszycie, że ktoś mówi, iż przy oczku wodnym jest dużo pracy z wymianą wody, możecie być pewni, że ten ktoś miał właśnie je źle zrobione. Zakładając system nawadniający w ogrodzie, warto przewidzieć automatyczne dolewanie wody do naszego stawu. Pozwoli to zmniejszyć pracę przy oczku do karmienia rybek i dolewania okresowo środków odglaniających.
NAWADNIANIE
Jak ważna jest woda w ogrodzie przekonały nas ostatnie upalne lata, gdzie bez podlewania wysychała trawa i rośliny. Przy zamawianiu projektu ogrodu warto poważnie się zastanowić nad projektem nawadniania. Ułatwia to w znacznej mierze prace, pozwalając się cieszyć stale pięknymi roślinami. Nie jest to może najtańsze rozwiązanie, ale często nie liczymy kosztów roślin zmarnowanych przez brak wody np. w czasie naszego wyjazdu na urlop. Warto przynajmniej przewidzieć taką możliwość w przyszłości. Posiadając projekt systemu nawadniania do konkretnego projektu ogrodu, możemy przewidzieć jego realizację w późniejszym terminie. Wiąże się to wprawdzie z częściowym rozkopaniem trawnika, ale przy działającym potem nawadnianiu trawa szybko się regeneruje.
NARESZCIE WE WŁASNYM OGRODZIE
Czas realizacji projektu zależy od wielkości ogrodu, jak i od naszych zasobów finansowych. Tak realizując nasadzenia samodzielnie jak i przez projektanta, nie musimy obsadzać od razu całości ogrodu. Ważne jest, aby w pierwszej kolejności wykonać prace ziemne typu wyrównanie terenu i jego ukształtowanie. Realizując obsadzanie ogrodu partiami, warto wykonywać w całości poszczególne rabaty. Pozwoli to nam uniknąć podkopywania roślin już rosnących, co by miało miejsce w momencie dosadzania roślin do częściowa obsadzonych rabat. Warto też przewidzieć realizację oczka wodnego i ogrodu skalnego w tym samym czasie. Ziemia uzyskana z wykopania dołu pod oczko, posłuży do usypania skalniaka. Nawet częściowo zrealizowany ogród, pozwoli nam na niezapomniane chwile spędzane wśród roślin.
Piękny ogród, odpowiednio posadzony i pielęgnowany, odwdzięczy się wspaniałym kwitnieniem, zmiennością barw. Pozwoli poznać te strony życia, które zwykle nam umykają w codziennej pracy i stale towarzyszącym temu stresie. Może te krótkie wskazówki pozwolą stworzyć własny ogród, o jedynym, niepowtarzalnym i osobistym klimacie.
Inż. ogrodnictwa Katarzyna Wolska Pociask